Öncelikle bir kekeme her harfte takılmaz. Kekemeler bazı harfleri söylemekte zorlanırlar. Her kekemenin takıldığı harf farklıdır. Hatta bazı kekemeler hangi harflerde takıldığına dikkat etmez. Sorduğunuz zaman bilmezler.
A. Ünlü, sesli harfler: (a, e, ı, i) Bu dört sese açık ünlü denir. (o, ö, u, ü) Bu dört sese de kapalı ünlü denir. Bu harfler telafuz edilirken dudaklar hafifçe büzülür, yuvarlak hale getirilir. Kekemelerin bazıları bu sesli harflerle başlayan kelimeleri söyleyemezler.
B. Sessiz harfler
Bazı kekemeler ise sessiz harflerle başlayan kelimeleri söyleyemezler. Bunları biz kendi sınıflamamıza göre verelim.
1- Dudak harfleri: (B, m, p) Bu üç harf söylenirken dudak kullanılır. Dudağı kullanmadan bu üç harfi çıkaramazsınız.
2- Alt dudak harfleri: (F, v) Harfleridir. Bu iki sesi çıkarmak için alt dudak üst dişlere dokunur.
3- Diş harfleri: (S, t, d) Bu harfleri söylerken dil dişlere dokunur.
4- Damak sesleri: (L,n) Bu iki sesi çıkarmak için dil üst damağa dokunur.
5- Patlamalı sesler: (K, ç, g, y) Bu sesler çıkarken dil kökü tavana dokunur. Alınan hava dışarı verilirken patlar.
Kekemelerin bir kısmı bazı harfleri çıkaramaz. Bunun için alternatif sözcükler kullanırlar. Kekeme çıkaramayacağını sezinlediği bir kelimeyi kullanmak istemez. Onun yerine eş anlamlı bir kelime kullanır. Mesela “Teşekkür ederim” demekte zorlanan bir danışanımız bunun yerine sürekli “Sağ ol” cümlesini kullanıyordu. Yine kekemeler en az kelime ile cevap verirler. Bazı kekemeler ise zorlandıkları kelimelerin başına daha kolay çıkardıkları bir kelimeyi getirirler. Bunlara asalak sesler diyoruz. “Şey oldu”, “ Mesela, mesela”, “Yani”, “Eee” gibi sesler kullanılır. Sesli harfleri söylemekte zorlanan bir kekeme kardeşimiz kendine göre çözüm yolu bulmuştu. Örneğin; “Arkadaş” diyecek ama bunu çıkarmakta zorlanıyor. Hemen kelimenin başına bir sessiz harf ilave ediyor. “D” sesini ekliyordu. “Darkadaş” diyordu. Bir çok kekeme alternatif kelime, ses, harf, hece üreterek sorunu çözmeye çalışır. Terapi sürecinde bütün bunların çözümünü öğretiyoruz. Her şeyin bir çözümü olduğu gibi bu tür sorunlarında çözümü var.
